Fenerbahçe

Kuruluş Yılı: 1907

Kurulduğu Yer: Moda’da Beşbıyık Sokağı 3 numaralı evin alt katı.

Kurucuları: Nurizade Ziya Songülen Bey, Osmanlı Bankası memurlarından Ayetullah Bey, Bahriye Mektebi
talebesi Necip Okaner Bey, Hindli namıyla anılan Asaf Beşpınar Bey ve Enver Yetkiner.

İlk Başkan: Nurizade Ziya Songülen

Bir asırlık bir tarihe ulaşmak üzere olan Fenerbahçe Spor Kulübü'nün kuruluşu 1907 yılına rastlar.
Kulübümüz, İstanbul'un Kadıköy semtinde, Nurizade Ziya Songülen, Şevkipaşazade Ayetullah ve
Samipaşazade Necip Okaner tarafından, gizlice kurulur. Zira Padişah II. Abdülhamit'in baskı rejimi,
Türk gençleri için, değil kulüp kurmak, İngiliz ailelerinin oynadıkları futbol bile yasaktır. Çünkü
spor yapmak amacıyla da olsa, Türk gençlerinin bir araya gelmesi, rejim için çok sakıncalı
görülmektedir. Kuruluş toplantısında, Nurizade Ziya Songülen Bey ilk başkan seçilirken,
Şevkipaşazade Ayetullah Bey ilk genel sekreterlik, Samipaşazade Necip Okaner ise ilk genel kaptanlık
görevlerini üstlenirler.

Fenerbahçe Spor Kulübü'nün kurucuları, amblem olarak adını aldıkları Fenerbahçe burnundaki fener,
renk olarak da Fenerbahçe yarımadasındaki papatyaların sarı-beyazı seçerler. Kulüp logosu, 1910
yılında, futbol takımında sol açık oynamakta olan Topuz Hikmet tarafından çizilecek, renkleri ise
sarı-laciverte çevrilecektir.

1908 Meşrutiyeti'nin ilanına kadar çalışmalarını gizlice yürütmek zorunda kalır Fenerbahçe. Bu
tarihten sonra yürürlüğe giren Cemiyetler
Kanunu'yla tescil edilir ve başarıdan başarıya koşacak olan bir büyük camia, Türk sporundaki seçkin
yerini alır.


Fenerbahçe Spor Kulübü'nün ilk futbol takımı, Asaf, Ziya Hasan, Sami, Ayetullah, Mazhar, Necip,
Fethi, Galip, Hüseyin, Hasan, Nevzat'tan kurulu kadrosuyla, 1909 yılı sonbaharında İstanbul ligine
katılır. Ancak katıldığı ilk iki yıl boyunca varlık gösteremez. 1911-1912 sezonunda, Ali Said,
Galip, Arif, İzzi, Hüseyin, Sabri, Hikmet, Said, Hasan Kamil, Nuri, Miço'dan kurulu takımıyla ilk
şampiyonluğunu kazanır. Bu şampiyonluk büyük Fenerbahçe'nin şanlı tarihine yazılan ilk şampiyonluk
olmasıyla önemli olduğu kadar, yenilmeden kazanılmış olmasıyla da önemlidir. 

Fenerbahçe Spor Kulübü tarafından açılan spor müzesi.

Türk sporunun lokomotiflerinden Fenerbahçe Spor Kulübü, tam 35 dalda 100 yıllık başarılarla dolu çalışmalarında çok değerli ödüller ve kupalara sahip olmuştur.

Fenerbahçe ilk kupasını 5 Haziran 1910’da İstanbul’un ünlü Rum kulübü Sturugglers’i 3 - 1 yenerek kazandı. Gümüş işlemeli bir kupa ile başlayan bu ilk ödül ile Fenerbahçe müzesinin temelleri de atılmış oldu.

1913 yılında Altıyol ağızındaki lokalde kupa ve heykellerin sayısı 10’a ulaşınca bunlar için küçük bir vitrin satın alındı.

1914 yılında Kuşdili’nde iki katlı ahşap Lokale geçildiğinde git gide zengin bir kimliğe bürünen müze için ikinci katta bir oda ayrıldı. Kazanılan ödülleri koymak için yeni vitrinler yaptırıldı.

1932 yılındaki yangına dek bulununacak Kuşdili lokalinde ödüllere (kupalara) ayrılan bu küçük odanın da bir süre sonra yetmediği, ihtiyacı karşılamadığı görüldü. Kupa, şilt ve vazoların bir bölümü diğer odalara ve alt kattaki büyük salona konmaya başlandı.

Fenerbahçe Spor Kulübü'nün kupa sayısı 1932 yazı başlarında 150’yi aşmıştı. Ancak kulübün ilk 25 yıllık faaliyetlerinin ve başarısının bir kanıtı olan pek çok kupa, şilt ve benzeri ödül 1932 yılının 5 haziranı 6 hazirana bağlayan gecesi çıkan bir yangın sonucu kulüp binası ile birlikte yok oldu.

Ancak 1932'den sonra kazanılan her türlü ödülün bugüne değin gelmesi mümkün olmuştur. Fenerbahçe Burnundaki sosyal tesislerin açılmasından sonra uzun yıllar kazanılan kupa, şilt ve onurluklar oradaki vitrinlerde sergilenmiştir. Yeni Fenerbahçe Müzesi'nin açılışı, Fenerbahçe Spor Kulübü Müze Tarih ve Arşiv Kurulu Başkanı Sertaç Kayserilioğlu’nun liderliğinde yaklaşık bir yıl süren yoğun çalışmalardan sonra, resmî olarak 19 Ekim 2005 tarihinde yapılmıştur.

Fenerbahçe Şükrü Saracoğlu Stadyumu Maraton Tribünü alt tarafında bulunan Fenerium’un karşı salonunda, 980 m2lik bölümde yer alan Fenerbahçe Spor Kulübü Müzesi’nde, şu bölümler bulunmaktadır;

1. Dünya’da futbolun doğuşu ile ilgili özet dokümanların sunulduğu bir bölüm,
2. Fenerbahçe Spor Kulubü’nün, 1907 yılında Nurizade Ziya Bey başkanlığındaki üç kurucu üye tarafından ilk kuruluş toplantısının gerçekleştirildiği ve mumyalarıyla canlandırıldığı odanın, döneminin eşyaları ile sunulduğu bölüm,
3. Fenerbahçe Spor Kulübü’nün, 1899 tarihindeki “Black Stocking” ismi altında kuruluş teşebbüsü dahil, günümüze değin her dönemde kullandığı formalar, çoraplar, futbol ayakkabıları, vs. giysi çeşitleri ve meşin topların sergilendiği bölümler,
4. Atatürk'ün 3 Mayıs 1918 günü kulübü ziyaretinin ve kulüp şeref defterini imzalama anının (mumyalı olarak) canlandırıldığı bölüm,
5. İşgal dönemi sırasında Kurbalıdere’deki lokalden, cepheye silah kaçırılma anının mumyalarla canlandırdığı bölüm,
6. İşgal yıllarında, İşgal Kuvvetleri’ne karşı kazanılmış olan ve “Milliyetçi Karşı Çıkış Harekatı”nın ilk simgesi niteliğindeki “Harrington Kupası”nın, İşgal Orduları ile yapılan futbol müsabakalarının orijinal fotoğrafları eşliğinde sergilendiği özel bölüm,
7. Fenerbahçe Spor Kulubü’nün, yeni bulunmuş olan (1329/1913 ve 1339/1923 ) ilk iki nizamnamesinin asılları ile, Osmanlıca’dan günümüz Türkçesine çevirilerinin sergilendiği özel bölüm,
8. Kuruluştan itibaren kulübün tüm branşlarındaki başarılarını simgeleyen kupaların, şiltlerin ve özel madalyaların sergilendiği bölümler,
9. Fenerbahçe Spor Kulübü’nün kuruluşundan itibaren bulunmuş, belgelerin, beratların, eski üye kartlarının, eski lisansların ve eski müsabakalardan fotoğrafların tarihsel bir sıra içinde sergilendiği bölümler,
10. Fenerbahçe Spor Kulübü ile ilgili, gerek kulüp özel arşivinde yer almış ve gerekse de isimleri altlarında yazılı özel kişiler tarafından bağışlanmış eski maç biletleri, eski kulüp piyango biletleri, ve sair ephemeral materyallerin sunulduğu bölümler,
11. Union Club Sahası’ndan Şükrü Saraçoğlu Stadyomu’na kadar, stadın evrelerinin fotoğraf ve maket ile sunulduğu bölüm,
12. Eski maç ve gösterilerden filmlerin devamlı olarak sunulduğu “Sinema Odası”
13. Kulüp tarihi ile ilgili bilgileri içeren kitapların yer aldığı, “Arşiv ve Kütüphane Bölümü” (Bilgisayar ağı eşliğindeki istatistiki bilgilerin sunulabilmesi için çalışmalar devam etmektedir)